ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Με πολλές αποχωρήσεις βουλευτών στιγματίστηκε η ψήφιση του νομοσχεδίου που προτάθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και αφορά την Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων. Η δυσαρέσκεια πολλών για την ψήφιση ορισμένων από τα προηγούμενα νομοσχέδια τους έκανε να εγκαταλείψουν την αίθουσα είτε καθ’ όλη τη διαδικασία παρουσίασης του νομοσχεδίου είτε πριν από την ψηφοφορία.

Στην ομιλία της στην Ολομέλεια η κυρία Κόρφα, Υπουργός Δικαιοσύνης, παρότρυνε το σύνολο των βουλευτών να ψηφίσουν υπέρ του νομοσχεδίου. Σύμφωνα με τα λεγόμενά της, η ιδέα του σχεδίου νόμου συνοψίζεται σε 3 σημεία: ΠΡΟΛΗΨΗ- ΘΕΡΑΠΕΙΑ- ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗ. Υποστηρίζει πως τεράστια βάση δίνεται στην πρόληψη, ιδίως για άτομα πολύ νεαρής ηλικίας και υπάρχει επιπλέον και  πρόνοια για τις οικογένειές τους. Τονίζει την ύπαρξη ενός άρθρου ιδιαιτέρως καινοτόμου και πρωτοποριακού αναφορικά με την εμπορία ναρκωτικών από το ίδιο το κράτος. Κλείνει το λόγο της αναφέροντας πως καμία κοινοβουλευτική ομάδα δεν έχει λόγο να διαφωνήσει εφόσον το νομοσχέδιο «πέρασε» παμψηφεί στην Επιτροπή μας.

Πράγματι, το νομοσχέδιο υπερψηφίστηκε με 112 ψήφους υπέρ στους 140 παρόντες. Μάλιστα, κατά τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας εκπρόσωπος της Σοσιαλιστικής Δύναμης, ο κύριος Χαραλάμπος, για να τεκμηριώσει τη θέση του υπέρ του νομοσχεδίου φώναξε «Σπείρ’τε φούντα και χασίσι για να βγούμε από την κρίση». Γέλια και χειροκροτήματα συνόδευσαν τη δήλωσή του.
Παρατίθεται το ψηφισθέν νομοσχέδιο.

 

Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων 

Άρθρο 1 

1.Όποιος κάνει ατομική χρήση κανναβινοειδών καταρχήν δεν τιμωρείται. Ως ατομική χρήση νοείται η χρήση των ναρκωτικών ουσιών από τον χρήστη μόνο για τον εαυτό του σε ιδιωτικό χώρο χωρίς να ενθαρρύνει τρίτους προς χρήση ναρκωτικών.

2. Χρήση σε δημόσιους χώρους. Όποιος κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών σε δημόσιους χώρους τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως και ενός (1) έτους.

3. Παραγωγή. Ατιμώρητη παραμένει η καλλιέργεια φυτών κάνναβης σε ποσότητες που δικαιολογούνται μόνο για την ατομική του χρήση. Οι ποσότητες καθώς και τα όργανα και οι διαδικασίες ελέγχου καθορίζονται με υπουργική απόφαση.

4. Ιδρύεται δημόσια Επιτροπή Αποτροπής, αποτελούμενη από ψυχιάτρους, κοινωνικούς λειτουργούς και νομικούς συμβούλους, με αρμοδιότητες πρόληψης και γνωμοδότησης. Όποιος δικαιολογεί έννομο συμφέρον, μπορεί να αιτηθεί στο αρμόδιο δικαστήριο την παραπομπή χρήστη στην άνω Επιτροπή. Στη συνέχεια, η Επιτροπή θα χαρακτηρίζει το χρήστη ως εξαρτημένο ή μη (περιστασιακό) και θα αποφανθεί για την ανάγκη εισαγωγής του σε δημόσιο κέντρο απεξάρτησης ή/και υποβολής του σε ψυχολογική υποστήριξη και συμβουλευτική. Η γνωμοδότηση της Επιτροπής για το χαρακτηρισμό του χρήστη ως εξαρτημένου ή μη και την υποβολή του σε πρόγραμμα απεξάρτησης λαμβάνεται υπ’ όψιν από το αρμόδιο δικαστήριο, το οποίο στη συνέχεια διατάσσει την υπαγωγή του χρήστη στο υποδεικνυόμενο πρόγραμμα.

5. Ασθενείς πάσχοντες από χρόνιες και ιδιαίτερα επίπονες ασθένειες, θα έχουν τη δυνατότητα να προμηθευτούν κάνναβη κατόπιν ιατρικής γνωμάτευσης, από δημόσια σημεία προμήθειας.

6. Σε όποιον κατέχει, χρησιμοποιεί ή προμηθεύεται ναρκωτικές ουσίες που προκαλούν σωματική εξάρτηση επιβάλλεται:

Α) παρακολούθηση συμβουλευτικών συνεδριών ευαισθητοποίησης σχετικά με τη φύση και τις συνέπειες τις τοξικομανίας. Εφόσον ο χρήστης δεν το επιθυμεί ή παρακολουθήσει το παραπάνω πρόγραμμα πλημμελώς, μετά από δικαστική απόφαση, επιβάλλεται ποινή φυλάκισης 10 ημερών μέχρι 6 μήνες. Οι παραπάνω ποινές αποσύρονται σε περίπτωση που το δικαστήριο εκτιμώντας τις περιστάσεις κάτω από τις οποίες τελέστηκε η πράξη και την προσωπικότητα του δράστη, κρίνει ότι η πράξη ήταν εντελώς συμπτωματική και δεν είναι πιθανό να επαναληφθεί.

Β) σε περίπτωση δεύτερης ή επόμενης διάπραξης ενός εγκλήματος, παρακολούθηση προγράμματος ψυχολογικής απεξάρτησης στο αρμόδιο κέντρο. Στην περίπτωση που ο δράστης δεν είναι έτοιμος να ενταχθεί, ή ανταποκρίνεται πλημμελώς στο πρόγραμμα αυτό, μετά από κρίση του δικαστηρίου επιβάλλεται φυλάκιση 10 ημερών μέχρι ενός έτους.

Γ) στην περίπτωση που ο δράστης είναι τοξικομανής, και δεν έχει συνείδηση, περιθάλπεται από ιατρική μονάδα και αφού συνέλθει εφαρμόζονται τα επόμενα εδάφια. Εφόσον έχει συνείδηση, κατόπιν ειδικής ενημέρωσής του σχετικά με τη σωματική απεξάρτηση, με τη συναίνεσή του, εντάσσεται σε πρόγραμμα σωματικής απεξάρτησης είτε στεγνό είτε με τη χρήση υποκατάστατων. Εφόσον δεν το επιθυμεί ή το παρακολουθεί πλημμελώς, μετά από κρίση δικαστηρίου, διατάσσεται η φυλάκισή του για 10 ημέρες έως 1 έτος.

Άρθρο 2 

1. Όποιος διακινεί παράνομα μικροποσότητες ναρκωτικών ουσιών τιμωρείται με ποινή φυλάκισης από 1 έως 5 χρόνια και χρηματική ποινή άνω των 5.000 ευρώ. Οι ανωτέρω ποσότητες καθορίζονται με κοινή υπουργική απόφαση του Υπ. Παιδείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και του Υπ. Δικαιοσύνης.

2. Όποιος διακινεί παράνομα ναρκωτικές ουσίες τιμωρείται με ποινή κάθειρξης από 10 τουλάχιστον έτη και χρηματική ποινή ως και πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ με παράλληλη δέσμευση της περιουσίας που έχει δημιουργηθεί από την παράνομη εμπορία ναρκωτικών. Σε περιπτώσεις εκτεταμένης διακίνησης ναρκωτικών ή χρηματοδότησης μεγαλοδιακίνησης ο δικαστής δύναται να επισύρει

στον κατηγορούμενο ποινή κάθειρξης από 15 έτη ως ισόβια κάθειρξη και χρηματική ποινή έως και 900.000 ευρώ.

3. Όποιος διακινεί παράνομα ναρκωτικές ουσίες στο πλαίσιο ή επ’ ευκαιρία του δημόσιου λειτουργήματός του ή όποιος διακινεί παράνομα ναρκωτικές ουσίες εκμεταλλευόμενος την πρόσβασή του σε αυτές λόγω επαγγέλματος του τιμωρείται με ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης 10 ετών ως και ισόβια κάθειρξη και χρηματική ποινή 600.000 ευρώ. Οι δημόσιοι λειτουργοί, οι δημόσιοι αξιωματικοί και όσοι υπηρετούν σε δημόσιες υπηρεσίες που διακινούν παράνομα ναρκωτικές ουσίες.

Άρθρο 3 

1. Εάν άτομο με ιατρική ιδιότητα καταρτίζει πλαστή ή νοθεύει ιατρική συνταγή χορήγησης ναρκωτικών ουσιών με σκοπό τη χρήση τους από άλλον, το άτομο αυτό τιμωρείται με διοικητικές κυρώσεις όπως αφαίρεση άδειας ασκήσεως επαγγέλματος μόνιμα ή προσωρινά, ανάλογα με τη σοβαρότητα και την επαναληπτικότητα της πράξης. Σε περίπτωση που η χρήση ουσιών γίνεται από το ίδιο το άτομο, τότε του αφαιρείται προσωρινά ή μόνιμα η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και εντάσσεται σε πρόγραμμα απεξάρτησης.

2. Όποιος (πλην ατόμου με ιατρική ιδιότητα) καταρτίζει πλαστή, νοθεύει ή χρησιμοποιεί πλαστή ιατρική συνταγή χορήγησης ναρκωτικών ουσιών, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης από 3 μήνες έως 5 χρόνια, ενώ υπάρχει δυνατότητα μετατροπής της ποινής σε χρηματική, χωρίς απαλλαγή από το πρόγραμμα απεξάρτησης.

3. Όποιος καταρτίζει πλαστή, νοθεύει ή χρησιμοποιεί πλαστή ιατρική συνταγή χορήγησης ναρκωτικών με σκοπό τη χρήση τους από τον ίδιο τιμωρείται με ποινή κάθειρξης από 10 έως 20 χρόνια.

4. Σε περιπτώσεις εξάρτησης η νόθευση ιατρικής συνταγής χορήγησης ναρκωτικών με σκοπό τη χρήση τους από τον ίδιο τιμωρείται με πρόσκαιρη κάθειρξη πέντε (5) έως δέκα (10) έτη.

Άρθρο 4 

Κάθε χρόνο ένα ποσοστό των αδιανέμητων κερδών του ΟΠΑΠ ή των ΟΔΙΕ ή υπερβολικά κερδοφόρων ΔΕΚΟ (πχ. 3%) θα δίδεται ως επιχορήγηση στα δημόσια κέντρα απεξάρτησης ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή και άρτια λειτουργία τους.

Άρθρο 5 

Σε κάθε υπόθεση σχετική με τα ναρκωτικά που παραπέμπεται στη δικαιοσύνη, ο δικαστής για να εκτιμήσει εάν ο κατηγορούμενος είναι χρήστης ή όχι, οφείλει να λαμβάνει υπόψη του όχι μόνο την ιατρική γνωμάτευση (έκθεση πραγματογνωμοσύνης), αλλά και κάθε άλλο νόμιμο αποδεικτικό μέσο που θα προσκομιστεί στο δικαστήριο (παρακολούθηση προγραμμάτων απεξάρτησης, χορήγηση υποκατάστατων κλπ. ) κατά το άρθρο 339 ΚΠολΔ σεβόμενος πάντα την αρχή της ελεύθερης εκτίμησης των αποδεικτικών μέσων που κατοχυρώνεται στο άρθρο 340ΚΠολΔ. και εξασφαλίζει την δικαστική ανεξαρτησία.

Άρθρο 6 

1. Όπως ορίζεται στο αρ.3 , επιτρέπεται η χρήση ναρκωτικών ουσιών για αμιγώς ιατρικούς σκοπούς. Οι ουσίες αυτές περιοριστικά καταγράφονται σε λίστα που καταρτίζεται από τον ΕΟΦ , υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας , όπως και η ενδεικνύμενη ποσότητα που δικαιολογεί ιατρική χρήση.

2. Το Κράτος έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα για παραγωγή , προμήθεια και διάθεση των ουσιών της παραγράφου 1.

3. Στο πλαίσιο της εγχώριας παραγωγής μεθαδόνης αναβαθμίζεται η υλικοτεχνική υποδομή του ΙΦΕΤ μέσω κρατικής χρηματοδότησης , με σκοπό την πιστοποίηση της άρτιας λειτουργίας. Το ύψος της χρηματοδότησης θα καθορίζεται με νόμο.

4. Δίνονται κρατικές επιχορηγήσεις για την διενέργεια ερευνητικών προγραμμάτων αναφορικά με :

 

Α. Την παραγωγή νέων φαρμάκων βασιζόμενων στα κανναβινοειδή

Β. Παραγωγή κανναβινοειδών από βιολογικές καλλιέργειες με ηπιότερη ψυχολογική επενέργεια. Τα παραπάνω προϊόντα μπορεί να ενταχθούν και στα προγράμματα υποκατάστασης.

Άρθρο 7 

1. Ενδυναμώνεται το σύνολο των ήδη υπαρχόντων οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στην πρόληψη, στη θεραπεία, αλλά και στην επανένταξη των εξαρτημένων ατόμων.

 

2. Αναλυτικότερα, προωθείται η οικονομική ενίσχυση των προαναφερθέντων οργανισμών στα πλαίσια του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Ανάπτυξης 2013-2017, αποσκοπώντας στην στήριξη περισσότερων ασθενών , εξορθολογίζοντας, πάντως, τα κριτήρια ένταξης στο εκάστοτε πρόγραμμα.

 

Άρθρο 8 

1. Τα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα όλων των βαθμίδων της χώρας σε συνεργασία με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης οφείλουν να αναλάβουν προγράμματα δράσης, τα οποία θα περιλαμβάνουν ημερίδες, συνέδρια και επισκέψεις σε χώρους και κέντρα απεξάρτησης , με στόχο την ενημέρωση των νέων και την πρόληψη κατά των ναρκωτικών ουσιών. Τα προγράμματα αυτά θα συμβάλλουν και στην ευαισθητοποίηση του κοινού όσον αφορά τη δημιουργία νέων κέντρων απεξάρτησης μέσα στα νοσοκομεία.

 

2. Η στελέχωση θα γίνει σε δύο επίπεδα:

 

α) Θα ερωτηθούν όσοι δημόσιοι υπάλληλοι είναι υπό καθεστώς διαθεσιμότητας με τον ισχύοντα νόμο.

β) Θα συμπληρωθούν οι εναπομένουσες θέσεις από ανέργους.

Το προσωπικό των περιπτώσεων α και β θα πληροί αντικειμενικά κριτήρια πρόσληψης, οριζόμενα με υπουργική απόφαση.

Άρθρο 9

Όταν διαπιστώνεται χρήση ναρκωτικών ουσιών σε οικογένειες με τέκνα, βάσει τεκμηρίων, επιβάλλεται κατ’ αρχήν αυτεπάγγελτη επέμβαση κοινωνικών λειτουργών, για αρωγή των παθόντων. Εάν με το πέρας των συνεδριών και τις συνεχείς παρακολουθήσεις των ειδημόνων της πρόνοιας, οι χρήστες – γονείς δεν επιδείξουν βελτιωτικές τάσεις, σύμφωνα με τις εκθέσεις της πρόνοιας, το κράτος δύναται μετά από γνωμάτευση της πρόνοιας να άρει την κηδεμονία των τέκνων και να την παραχωρήσει σε άτομα Α’ και Β’ βαθμού συγγένειας, προκειμένου να προστατευθούν τα τέκνα από διατάραξη της ψυχικής ισορροπίας και αφ’ εταίρου να διασφαλιστεί η φυσιολογική ανατροφή τους. Επιπλέον, το κράτος, προκειμένου να συνδράμει τους νέους κηδεμόνες, θα τους καταβάλλει ένα «Επίδομα Ανατροφής», το οποίο θα δίδεται αποκλειστικά για την ανατροφή των τέκνων και θα πρέπει να δικαιολογείται στο τέλος κάθε μήνα από τους νέους κηδεμόνες βάσει αποδείξεων εξόδων. Σε περίπτωση που οι κηδεμόνες δεν μπορέσουν να προσκομίσουν τις ανάλογες αποδείξεις, τότε το κράτος σταματά τη χορήγηση του επιδόματος αυτόματα. Το συγκεκριμένο επίδομα θα χορηγείται βάσει εκκαθαριστικού σημειώματος φόρου φυσικών προσώπων.

Άρθρο 10 

Προβλέπεται η δημιουργία ενός φορέα ο οποίος θα έχει τους ακόλουθους σκοπούς:

1. Το Υπουργείο Υγείας αναλαμβάνει με την εφαρμογή του παρόντος νόμου την εφαρμογή κρατικού προγράμματος για την ομαλή κοινωνική επανένταξη των απεξαρτημένων χρηστών που ονομάζεται «ΕΛΠΙΔΑ». Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει:

 

Α) Θέσπιση προγράμματος έμμισθης κοινωνικής εργασίας στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α’ και β’ βαθμού απευθυνόμενο στα απεξαρτημένα άτομα και σε αυτά που είναι ενταγμένα σε πρόγραμμα απεξάρτησης για διάστημα τουλάχιστον τριών (3) ετών.

Β) Συνεργασία με τοπικές επιχειρήσεις μέσω της παροχής φορολογικών κινήτρων σε αυτές ώστε να παρέχονται στους πρώην χρήστες θέσεις εργασίας προκειμένου να επανενταχθούν στο ενεργό εργατικό δυναμικό και στον κοινωνικό ιστό. Τα φορολογικά κίνητρα θα ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.

Γ) Παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.

Δ) Διοργάνωση εκπαιδευτικών και δημιουργικών προγραμμάτων όπως ζωγραφική, χειροτεχνία και αγγειοπλαστική.

Ε) Διεξαγωγή ενημερωτικών και συμβουλευτικών σεμιναρίων και συζητήσεων για την ευαισθητοποίηση των οικογενειών σχετικά με ζητήματα

απαιτούντα ιδιαίτερη μεταχείριση των απεξαρτημένων και των τοξικομανών οικείων τους.

2. Στο πρόγραμμα θα απασχολούνται ψυχολόγοι, ψυχίατροι, κοινωνικοί λειτουργοί και νομικοί σύμβουλοι με στόχο την υποστήριξη των απεξαρτημένων χρηστών.

 

3. Διοργάνωση διαφημιστικής εκστρατείας με στόχο την προσέλκυση εθελοντών οι οποίοι θα στελεχώσουν το πρόγραμμα «ΕΛΠΙΔΑ» καθώς και τα προγράμματα που απασχολούνται με την απεξάρτηση των τοξικομανών

 

Άρθρο 11 

1. Κατόπιν συνεργασίας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων , Πολιτισμού και Αθλητισμού και των τοπικών φορέων προβλέπεται η διοργάνωση ενημερωτικής εκστρατείας που θα αφορά την πρόληψη της χρήσης των ναρκωτικών ουσιών . Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων της χώρας σε συνεργασία με τους ΟΤΑ αναλαμβάνουν προγράμματα δράσης τα οποία περιγράφονται παρακάτω:

 

Α. Διεξαγωγή τακτικών σχολικών σεμιναρίων καθ’όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους από ειδικευμένο προσωπικό τόσο στη πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Β. Διοργάνωση επισκέψεων των μαθητών στις μονάδες απεξάρτησης σε όποιες περιοχές της επικράτειας κρίνεται αυτό δυνατό.

Γ. Διοργάνωση ανοιχτού κύκλου ομιλιών και ημερίδων από τους δήμους που θα απευθύνονται στους πολίτες και θα στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση τους.

2. Απαγορεύεται η μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων που θα αφορούν ναρκωτικές ουσίες στα ΜΜΕ για εμπορικούς σκοπούς και διαφήμιση του προϊόντος. Προωθείται διαφημιστική καμπάνια για την καταπολέμηση χρήσης ναρκωτικών ουσιών

3. Ενισχύονται οι γραμμές υποστήριξης ατόμων με ψυχολογικά προβλήματα

 

 

4. Αυξάνεται η χρηματοδότηση των δημιουργικών δραστηριοτήτων των νέων , όπως αθλητισμός και τέχνες. Το ύψος των κονδυλίων θα καθορίζεται με υπουργική απόφαση.

5. Διοργάνωση διαλέξεων στις ένοπλες δυνάμεις και ειδικότερα στους στρατεύσιμους θητείας με ένα εκ των βασικών θεμάτων την πρόληψη και την αποφυγή χρήσης ναρκωτικών ουσιών

6. Πρόσληψη με σύμβαση σχολικών ψυχολόγων , οι οποίοι σε συνεργασία με τα κέντρα πρόληψης θα πραγματοποιούν τα σχολικά σεμινάρια και επιπλέον ενημερωτικές ημερίδες. Τα σχολικά σεμινάρια θα πραγματοποιούνται στα γυμνάσια μία φορά τον μήνα και στα λύκεια μία φορά το δεκαπενθήμερο.

 

Άρθρο 12 

Ανατίθεται στα δημόσια νοσοκομεία να χορηγούν σύριγγες σε άτομα εξαρτημένα από ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών, ώστε να αποφευχθεί η κοινή και επανειλημμένη χρησιμοποίηση της ίδιας σύριγγας από περισσότερους του ενός χρήστες.

Άρθρο 13 

Ο παρών νόμος τίθεται σε ισχύ 3 χρόνια μετά την ψήφιση του, ώστε να έχει επιτευχθεί η οικοδόμηση των απαραίτητων θεσμών και υλικοτεχνικής υποδομής, για να διαχειριστεί την κοινωνική αλλαγή, που θα επιφέρει ο ίδιος.