ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Διανύοντας μια περίοδο οικονομικής κρίσης και προβληματισμού, η οικονομία ενός κράτους σε οικονομική δυσπραγία είναι ένα μέτρο που πρέπει να εξεταστεί. Οικονομική κρίση είναι τo φαινόμενο κατά το οποίο μια οικονομία χαρακτηρίζεται από μια διαρκή και αισθητή μείωση της οικονομικής της δραστηριότητας. Όταν λέμε οικονομική δραστηριότητα αναφερόμαστε σε όλα τα μακροοικονομικά μεγέθη της οικονομίας, όπως η απασχόληση, το εθνικό προϊόν, οι τιμές, οι επενδύσεις κ.λπ. Ο βασικότερος δείκτης οικονομικής δραστηριότητας είναι οι επενδύσεις, οι οποίες, όταν αυξομειώνονται, συμπαρασύρουν μαζί τους και όλα τα υπόλοιπα οικονομικά μεγέθη.
Η οικονομική κρίση αποτελεί τη μία από τις δύο φάσεις των οικονομικών διακυμάνσεων και συγκεκριμένα τη φάση της καθόδου, όταν δηλαδή η οικονομική δραστηριότητα βρίσκεται σε μια συνεχή συρρίκνωση.Ας μην ξεχνάμε πως ένα εύρυθμο δημοκρατικό πολίτευμα χαρακτηρίζεται εκτός των άλλων από ανάπτυξη της οικονομίας μέσω δημοσίων έργων, προγραμμάτων επιχειρηματικότητας, δημιουργία θέσεων εργασίας και συνεπώς μείωσης του ποσοστού των ανέργων. Βέβαια, η αρχή πρέπει να γίνει από τους πολιτικούς, που αποτελούν εμπνευστές τέτοιων αλλαγών στην οικονομία, μέσω της διαφάνειας των πολιτικών κομμάτων και τον ετήσιο έλεγχό τους από τον Γενικό Ελεγκτή, διαφορετικά με τον μη έλεγχο της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων, υπάρχουν πιθανότητες να δημιουργηθούν φαινόμενα διαφθοράς. Και όταν μιλάμε για ¨διαφθορά¨εννοούμε, ένα φαινόμενο διαχρονικό, συμφυές με την άσκηση της εξουσίας, πολιτικοοικονομικοκοινωνικό και αλληλένδετο με τις κοινωνικές αξίες, τη συμπεριφορά και το ήθος του ατόμου. Η διαφθορά μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με την παιδεία που να τιμά και να εξαίρει τη χρηστότητα.
Το ότι η οικονομική κρίση επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την δημοκρατία, έχει να κάνει με το ότι επηρεάζει ή και ανατρέπει πολλές εκφάνσεις της ζωής ενός ανθρώπου. Συγκεκριμένα, παρατηρείται κρίση στην παιδεία, που είναι ο θεμέλιος λίθος για την σωστή διαμόρφωση της προσωπικότητας, της ηθικής, του χαρακτήρα του ατόμου καθώς και των βασικών γνώσεων που πρέπει να του προσφέρονται και να διακατέχει. Η κρίση της παιδείας στη σημερινή Ελλάδα δεν είναι τόσο μια κρίση θεσμών ώστε να επιδέχεται μεταρρύθμιση ή αντιμεταρρύθμιση, όσο μια κρίση αξιών. Η κρίση της παιδείας, στέφθηκε αρχικά, από τον λαϊκισμό κατά τη δεκαετία του ’60, που συνοδεύτηκε από την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και την συνολική απαξίωση του αγαθού της Παιδείας. Η σημερινή κρίση της παιδείας στην Ελλάδα, οφείλεται αδιαμφισβήτητα όχι στην απαξίωση του ιδεολογικού αλλά του μαθησιακού ρόλου της εκπαίδευσης.
Από τα πρώτα θύματα της οικονομικής κρίσης αποτελούν οι υπάλληλοι του τουρισμού. Ας μην ξεχνάμε ενδεικτικά και την απεργία των εργαζομένων σε τουρισμό και επισιτισμό της 27ης Ιουνίου καθώς και εκείνες που προαναγγέλθηκαν για τις 10 και 11 Ιουλίου. Αυτές οι απεργίες βέβαια, αφορούν ανθρώπους που εργάζονται σε αυτόν τον κλάδο, οι περισσότεροι εκ των οποίων σε εστιατόρια και ξενοδοχεία της πρωτεύουσας και έχουν κάποιου είδους σύμβαση και ασφάλιση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παννελλήνιας Ομοσπονδίας Εργατών Επισιτισμού και Υπαλλήλων Τουριστικών Επαγγελμάτων, στον χώρο απασχολούνται περίπου 500.000 άτομα, απο τους οποίους περίπου οι μισοί είναι εγγεγραμμένοι στα σωματεία του κλάδου, καθώς επίσης υπάρχει πολύ μεγάλος αριθμός ανασφάλιστων εργαζομένων.
Το οτι πλήθος αστέγων έχει συγκεντρωθεί στα πεζοδρόμια των μεγαλουπόλεων, το οτι υπάρχουν χιλιάδες νοικοκυριά με απλήρωτους λογαριασμούς και καθυστερημένες δόσεις δανείων, το οτι “κόβονται” διαρκώς οι μισθοί των εργαζομένων, το επίδομα ανεργίας και οι συντάξεις καθώς και το οτι επικρατεί η φοροδιαφυγή σε μεγάλο βαθμό είναι κάποιες μόνο απο τις ενδείξεις που φανερώνουν πως η κρίση δεν είναι απλά οικονομική, αλλά κρίση θεσμών, αξιών, κρίση Δημοκρατίας. Σύμφωνα με τον Ιπποκράτη, ο άνθρωπος βρίσκεται σε κατάσταση κρίσης, όταν ασθενεί. Μπορούμε, επομένως, να συμπεράνουμε πως και η συγκεκριμένη κρίση οφείλει τις απαρχές της, στη δυσλειτουργία των πολιτικών θεσμών.
Φυσικά, το οτι διανύουμε μια δύσκολη για εμάς πραγματικότητα δεν πρέπει να μας αποθαρρύνει απο το να ονειρεύομαστε, να έχουμε στόχους και ελπίδες, να φτάσουμε όσο πιο ψηλά μπορούμε. Η εύρεση εργασίας και η διάθεση για δουλειά είναι στο χέρι μας. Αντίθετα, ίσως θα πρέπει να είμαστε ευγνώμων αφού έτσι θα έχουμε την ευκαιρία να επιδείξουμε τα εξαιρετικά μας χαρίσματα και τις ικανότητές μας για μια θέση εργασίας, να γίνουμε δυναμικοί και ανταγωνιστικοί (στο βαθμό που πρέπει) και ίσως μ’ αυτό τον τρόπο η κοινωνία μας γίνει και αξιοκρατική.
Ιωάννα Καραμητρούση
Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων
Βoυλευτής Σοσιαλιστικής Δύναμης
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Τμήμα Πολιτικών Επιστημών
