Κενά και Ασάφειες στο Παρόν Νομοσχέδιο Κοινωνικών Υποθέσεων

  Νίκος Καζαντζίδης

Δημοσιογράφος, Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων

Δημοσιεύτηκε το νομοσχέδιο της επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων του ΜΒΕ 2016, έχοντας ως κύριο θέμα στις έντεκα σελίδες του την ολική αναδιαμόρφωση του ΕΣΥ και του ασφαλιστικού συστήματος. Ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο το οποίο συμπληρώνει το νομοθετικό έργο προηγούμενων κυβερνήσεων αλλά χαρακτηρίζεται από μεγάλα κενά και ασάφειες.
Το νομοσχέδιο προτείνει την διαμόρφωση του ΕΣΥ σε τρεις βαθμίδες υγείας ενώ αντικείμενο συζήτησης αναμένεται να αποτελέσει ο Οικογενειακός Ιατρός καθώς παρόλο που καταλαμβάνει μεγάλο μέρος του νομοσχεδίου δεν ορίζεται το εργασιακό του καθεστώς ούτε οι λεπτομέρειες γύρω από την λειτουργία του . Δηλαδή δεν διευκρινίζεται εάν οι εν λόγω ιατροί θα δουλεύουν ως δημόσιοι υπάλληλοι στα πρωτοβάθμια κέντρα υγείας η ως συμβεβλημένοι ιδιώτες. Ειδικά στο άρθρο 4 παρ.8 εντύπωση προκαλεί η ανάγκη τόσων διευθυντών πρωτοβάθμιας μόνο για τους Οικογενειακούς Ιατρούς και τους Παιδιάτρους ενώ δεν έχει οριστεί ο τρόπος λειτουργίας τους. Αξίζει να σημειωθεί πως το εργασιακό καθεστώς του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού δεν αναφέρεται σε ολόκληρο το νομοσχέδιο.
Μεγάλες αλλαγές και στις ΥΠε όπου μόνο λίγες διατηρούν την αρχική τους περιοχή ευθύνης ένω προστίθεται μια ακόμη, με προτεινόμενο συνολικό αποτέλεσμα οκτώ ΥΠε. Στο ίδιο άρθρο αναφέρεται και η νέα διοικητική οργάνωση του ΕΣΥ όπου εντύπωση κάνει η δημιουργική ασάφεια γύρω από τις συνολικές θέσεις του ΔΣ , η ανάγκη ύπαρξης θέσης “Στέλεχος από το χώρο Διοίκησης Μονάδων Υγείας με θητεία στον ιδιωτικό τομέα” και η παντελής έλλειψη του λαικού παράγοντα. Δηλαδή η μη πρόβλεψη θέσεων αιρετών αντιπροσώπων του λαού παρότι το σύστημα είναι δημόσιο, αδιευκρίνιστος και ο τρόπος εκλογής του Διοικητή του ΕΣΥ. Συνεχίζοντας με την διοικητική οργάνωση, στο άρθρο 7 αναφέρεται πως οι διοικητές νοσοκομείων θα αξιολογούνται από μια μικτή επιτροπή όπου πάλι θα συμμετέχει στέλεχος της ιδιωτικής υγείας και ειδικός αντιπρόσωπος του κλάδου δημόσιας υγείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Δεν διευκρινίζεται για ποιό λόγο είναι αναγκαία η συμμετοχή του ιδιώτη ούτε ορίζεται ο όρος “στέλεχος” ο όποιος αναφέρεται πολλάκις στο νομοσχέδιο. Όσον αφορά τον αντιπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η εξήγηση που δίνεται από το νομοσχέδιο για τον ρόλο του είναι γενική και αφήνει ερωτηματικά.
Ο διαμοιρασμός νοσοκομείων δεν λαμβάνει υπόψιν του πληθυσμιακά κριτήρια ενώ για τα ΤΕΠ δεν αναφέρεται πόσους πολίτες μπορεί να καλύψει ένα. Παραδείγματος χάριν το νομοσχέδιο αναφέρει πως στα αστικά κέντρα άνω των 100.000 κατοίκων ιδρύεται ένα ΤΕΠ, αλλά στην περίπτωση της Αθήνας όπου ο πληθυσμός είναι υπερπολλαπλάσιος του οριζόμενου αριθμού ένα ΤΕΠ δεν μπορεί να εξυπηρετεί ολόκληρη την πόλη. Επίσης για να λειτουργήσει το προτεινόμενο σύστημα ομαλά προϋποθέτει ότι τα νοσοκομεία θα βρίσκονται σε καθημερινή εικοσιτετράωρη εφημερία ώστε να γίνεται καλύτερη αξιολόγηση και διαλογή περιστατικών. Σημαντική η άγνοια του νομοσχεδίου πως στην Ελλάδα δεν υφίσταται η ειδικότητα του εντατικολόγου παρά μόνο το μονοετές σεμινάριο του ΕΚΑΒ, ως αποτέλεσμα θα πρέπει να προβλέπεται η ειδικότητα και το πού θα διδάσκεται. Ιδρύονται επίσης πιλοτικά εξειδικευμένα τμήματα αντιμετώπισης Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων τα όποια βρίσκονται όλα στην ηπειρωτική Ελλάδα, σίγουρα θα έχει ενδιαφέρον η απάντηση του Υπουργείου με βάση ποιό σκεπτικό διαλέχτηκαν αυτές οι περιοχές για το πιλοτικό πρόγραμμα. Στο ίδιο άρθρο προβλέπεται στην παρ. 6 η μετακίνηση προσωπικού για την κάλυψη αναγκών στις παραμεθόριες περιοχές, δεν αναφέρονται όμως τα κριτήρια μετάθεσης π.χ. ανήλικα τέκνα, ηλικία, βαθμός κ.α.
Η καθιέρωση ηλεκτρονικού φακέλου είναι σημαντική πρόοδος, όμως προκύπτουν ερωτήματα ως προς την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων καθώς αντί ρητής απαγόρευσης χρήσης των δεδομένων για κάθε περίπτωση υπάρχουν τέσσερις περιπτώσεις απαγόρευσης δημιουργώντας έτσι νομικά κενά. Πρόσβαση σε ανώνυμα στατιστικά στοιχεία για ακαδημαϊκούς λόγους όπως περιγράφεται στο άρθρο 8 παρ.4 είναι υπερβολική και εγκυμονεί κινδύνους, καθώς είναι μια πολύ μεγάλη ομάδα ανθρώπων που έχει πρόσβαση σε ένα σύστημα που δεν ξέρουμε εάν θα είναι απόλυτα αδιάβλητο και πως θα χρησιμοποιήσουν οι ίδιοι τα εν λόγω στοιχεία.
Αρνητικό στοιχείο σίγουρα αποτελεί η επιπλέον επιβάρυνση των ασφαλισμένων με νοσήλια και επισκέψεις σε νοσοκομεία εκτός εάν πληρούν το οριζόμενο όριο ετήσιου εισοδήματος, μια κατάσταση που δεν θυμίζει σε τίποτα μεταρρύθμιση αλλά μπάλωμα του παρελθόντος. Ο ασφαλισμένος από την στιγμή που πληρώνει ασφάλιστρα γιατί να επιβαρύνεται επιπλέον; Το όποιο κόστος υποτίθεται ότι έχει συνυπολογιστεί στο ύψος των ασφαλιστικών κόμιστρων, ενώ τα εισοδηματικά κριτήρια τα οποία μπαίνουν ως κοινωνική δικαιοσύνη είναι απλά διαχείριση της μιζέριας και σε τελική ανάλυση άδικο σύστημα. Ολόκληρο το άρθρο 10 του Ασφαλιστικού προσπαθεί να ενοποιήσει τα ταμία χωρίς να λαμβάνει υπόψιν του τις διαφορετικές ασφαλιστικές εισφορές, συντάξεις κ.α. που υπάρχουν σε κάθε ασφαλιστικό ταμείο.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το άρθρο 12 όπου επιβάλλεται φορολογία 8% στα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά ζάχαρη κ.α. Κανείς πλέον δεν θα παχαίνει ατιμώρητος φορολογικά τουλάχιστον, με την διάταξη του νομοσχεδίου υγείας. Καλό είναι να ειπωθεί όμως πως οι Έλληνες πολίτες είναι ενήλικοι και αποκλειστικοί αρμόδιοι στις διατροφικές τους συνήθειες.